Πύλη Αμμοχώστου – Επαρχία Λευκωσίας
Παραλιακό μέτωπο – Επαρχία Λεμεσού
Λίμνη Αλυκής – Επαρχία Λάρνακας
Πέτρα του Ρωμιού – Επαρχία Πάφου
Παραλία Πόλης Αμμοχώστου - Επαρχία Αμμοχώστου
Κάστρο της Κερύνειας – Επαρχία Κερύνειας
Αμαθούντα
Σταυραετού του Μαχαιρά 42
4104 Άγιος Αθανάσιος
Κύπρος
Δήμαρχος: Κυριάκος Ξυδιάς
Τηλ.: +357 25724135
Φαξ: +357 25725010
Email: municipality@amathounta.org.cy
Website: www.agiosathanasios.org.cy
Ο Άγιος Αθανάσιος βρίσκεται 3χλμ βορειοανατολικά της Λεμεσού κτισμένος σε μικρή κοιλάδα με λόφους, σε τοποθεσία ανοικτή με θέα τη θάλασσα και αγγίζοντας τη θάλασσα.
Το όνομα του πήρε από τον πολιούχο Άγιο της Κοινότητας, τον Άγιο Αθανάσιο.
Οι ρίζες των κατοίκων του ξεκινούν από την ύστερη εποχή του χαλκού όπως καταμαρτυρούν αρχαιολογικά ευρήματα στην περιοχή.
Στις αρχές και μέχρι τα μέσα του αιώνα μας ήταν μια μικρή αγροτική κοινότητα που εξελίχθηκε σε μικρό χωριό με πληθυσμό 400 κατοίκους. Το 1974, μετά την τούρκικη εισβολή, ο πληθυσμός του Δήμου υπερδιπλασιάστηκε με την ανέγερση στην περιοχή δύο προσφυγικών οικισμών που φιλοξενούν περί τις 6000 πρόσφυγες οι περισσότεροι από τους οποίους οικογένειες αγνοουμένων και δίκαια χαρακτηρίζεται ο Άγιος Αθανάσιος και «Πρωτεύουσα των προσφύγων».
Την ίδια χρονιά ανακηρύχθηκε σε περιοχή Συμβουλίου Βελτιώσεως και το Μάιο του 1986 μετά από δημοψήφισμα μετατράπηκε σε Δήμο προσδίδοντας έτσι στην τότε τοπική Αρχή αναβαθμισμένο ρόλο αυτοδιοίκησης. Σήμερα οι κάτοικοι του αριθμούν 15.000 περίπου και θωρείται από τις πλέον αναπτυσσόμενες περιοχές της Λεμεσού όπου όλο και περισσότερος κόσμος προτιμά να κατοικήσει.
Ο Άγιος Αθανάσιος είναι μια σύνθετη περιοχή όπου το παλαιό συνυπάρχει με το σύγχρονο, το αστικό με το αγροτικό, το βιομηχανικό με το εκπαιδευτικό. Είναι μια μικρή αναπτυσσόμενη πόλη, που συνδυάζει τα πλεονεκτήματα του παλιού παραδοσιακού χωριού και τις ανέσεις μιας σύγχρονης πόλης. Υπάρχει ζωντανός ο παλιός πυρήνας του χωριού και δίπλα του υπάρχουν οι νέες συνοικίες και γειτονιές. Στη νοτιοανατολική παραλιακή περιοχή του βρίσκονται ξενοδοχεία, τουριστικά διαμερίσματα, τουριστικές και άλλες επιχειρήσεις, υπηρεσίες και καταστήματα. Στα όρια του Δήμου βρίσκεται επίσης Βιομηχανική Περιοχή με κύριους τομείς τη μεταποίηση και την ελαφρά βιομηχανία.
Η περιοχή, θα πρέπει να τονιστεί ότι είχε πλούσια αποθέματα πέτρας, γνωστής ως «ματσαγγάνας» η οποία χρησιμοποιήθηκε για το κτίσιμο της περιοχής, αλλά και λατομεία κυρίως για παραγωγή ασβέστη, μεγάλες ορεινές και πεδινές εκτάσεις γης όπου αναπτύχθηκε η εμπορία χαρουπιών κάποτε, αλλά και με πολλά βοσκοτόπια και μάντρες για την παραγωγή κτηνοτροφικών προϊόντων, που μετατράπηκαν σε εκτάσεις οικιστικής και βιομηχανικής γης μετά το 1974. Η παρουσία τόσων πολλών αλωνιών στην περιοχή του Αγίου Αθανασίου, δείχνει την μεγάλη αγροτική παραγωγή που είχε αναπτυχθεί στην περιοχή.
Η παρουσία της εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου (και Κυρίλλου) από τον 17ο αιώνα δείχνει ότι η περιοχή είχε συνεχή παρουσία ανθρώπων από τότε μέχρι σήμερα χωρίς διακοπή. Η παρουσία του μοναστηριού της Παναγίας Σφαλαγγιώτισσας, με γραπτές μαρτυρίες για την ύπαρξή του από το 1574 καθώς και των εξωκκλησιών, δείχνει ότι η περιοχή ήταν ασφαλής περιοχή για τους λατρευτικούς σκοπούς των ανθρώπων.
Εκκλησίες στον Άγιο Αθανάσιο: Ιερά Μονή Παναγίας Σφαλαγγιωτίσσης (1574), Παρεκκλήσι Αγίων Αθανασίου και Κυρίλλου (1600), Ιερός Ναός Αγίου Μηνά (1900), Εκκλησία Αγίου Γεωργίου Φραγκούδη (1990), Εκκλησία Αγίου Κοσμά του Αιτωλού (2011), Εκκλησία Αγίου Στυλιανού στον προσφυγικό οικισμό Λινόπετρας (1993), Iερός Ναός Αποστόλου Λουκά, Αγίας Μαρίνας και Αγίου Θύρσου (2006) στον προσφυγικό οικισμό Αγίου Αθανασίου, Κοπτικός Ορθόδοξος Ναός (2000).
Σταθμοί και σημεία αναφοράς στην 30χρονη ιστορία του δήμου αποτελούν:
- Η ανέγερση του Δημοτικού Μεγάρου το 1995 στο οποίο συστεγάζεται στον α’ όροφο του Αίθουσα Πολιτιστικών Εκδηλώσεων για 500 περίπου άτομα και εξυπηρετεί τη μείζονα πόλη της Λεμεσού. Το όλο κτήριο αποτελεί δείγμα σύγχρονης υποδομής στο δήμο.
- Το Πολιτιστικό Κέντρο του δήμου, το παλαιό δημοτικό σχολείο του άλλοτε χωριού, ένα παραδοσιακό πετρόκτιστο κτίσμα 100 και πλέον χρόνων το οποίο αποκαταστάθηκε και χρησιμοποιείται σήμερα ποικιλοτρόπως (πολιτιστικά δρώμενα, πολιτικοί γάμοι, κ.ά.)
- Η Ανάπλαση της Κεντρικής Πλατείας του δήμου μπροστά από το Δημοτικό Μέγαρο που ολοκληρώθηκε σε τρεις φάσεις. Ένα μεγαλεπίβολο πολεοδομικό έργο που περιλάμβανε τη δημιουργία παρακαμπτηρίου δρόμου με υπόγειο και ισόγειο χώρο στάθμευσης στην α΄ φάση, τη διαμόρφωση της πλατείας αυτής καθαυτής και τη δημιουργία παιδοτόπου, χώρων στάθμευσης, χώρων πρασίνου και περίπτερο εντός της πλατείας στη β΄ φάση και την αναβάθμιση των κτηρίων της στον περιβάλλοντα χώρο στην γ’ φάση, με χρήσεις Δημοτικής Βιβλιοθήκης, Καφεστιατορίου, Αιθουσών εκμάθησης ηλεκτρονικών υπολογιστών, κ.ά.
- Το Δημοτικό Μουσείο Ζωντανής Ιστορίας Αγίου Αθανασίου – Μουσείο «ΣΠΕ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ». Πρόκειται για το αρχοντικό της οικογένειας Σωφρονίου, το μεγαλύτερο ίσως σύμπλεγμα οικοδομημάτων εντός του παραδοσιακού πυρήνα του πάλαι ποτέ χωριού Αγίου Αθανασίου και σε απόσταση 80 μόλις μέτρων από την κεντρική πλατεία του δήμου, που αγοράστηκε και αποκαταστάθηκε με τη σημαντικότατη οικονομική συμβολή του Συνεργατικού Ταμιευτηρίου Λεμεσού στο στάδιο συγχώνευσης της ΣΠΕ Αγίου Αθανασίου το 2008 από το μεγάλο αυτό οικονομικό οργανισμό. Μέρος του οικοδομήματος αποτέλεσε τη στέγη της ΣΠΕ από της ίδρυσης της το 1929 μέχρι και το 1977 ενώ να σημειωθεί πως ο ιδιοκτήτης του οικοδομήματος, Γεώργιος Σωφρονίου, διετέλεσε και Γραμματέας της ΣΠΕ για σειρά ετών.
Προχωρώντας ένα βήμα παρακάτω, το Συνεργατικό Ταμιευτήριο Λεμεσού, θέλοντας να προβάλει και να διαφυλάξει για τις επόμενες γενιές την ιστορία και την συνεισφορά της ΣΠΕ Αγίου Αθανασίου, αποφάσισε να συμβάλει στην δημιουργία μιας αίθουσας, στο Λαογραφικό Μουσείο του Δήμου Αγίου Αθανασίου, που θα είναι εξολοκλήρου αφιερωμένη στην ΣΠΕ Αγίου Αθανασίου.
Την αίθουσα θα κοσμήσει μουσειολογικά αυθεντικό ιστορικό υλικό από το αρχείο της ΣΠΕ Αγίου Αθανασίου, που φυλάσσει το Συνεργατικό Ταμιευτήριο Λεμεσού. - ΣΠΕ Αγίου Αθανασίου (1929 – 2009)
Το έτος 1929 αποτελεί ορόσημο για την κοινότητα του Αγίου Αθανασίου. Δώδεκα πρωτοπόροι κάτοικοι του πήραν την χρονιά εκείνη την ιστορική απόφαση να ιδρύσουν την «Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία Αγίου Αθανασίου», που έμελλε να αλλάξει την οικονομική ιστορία και ανάπτυξη της κοινότητας, της οποίας αποτέλεσε αναπόσπαστο κομμάτι για ογδόντα συναπτά έτη.
Η ΣΠΕ Αγίου Αθανασίου επιτέλεσε σπουδαίο έργο, συμβάλλοντας στην εδραίωση και ανάπτυξη του Συνεργατικού Κινήματος και στην βοήθεια των μελών της σε δύσκολες εποχές αποικιοκρατικής κατοχής και πρωτόγονων κοινωνικοοικονομικών συνθηκών, ειδικά για τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα και κυρίως για τον κόσμο της υπαίθρου, που μαστίζονταν από την φτώχεια και την τοκογλυφία.
Πιστή στις αρχές των ιδεωδών του Συνεργατισμού, η ΣΠΕ Αγίου Αθανασίου έχει να επιδείξει αξιοζήλευτη συνεισφορά στους τομείς της φιλανθρωπίας, του πολιτισμού και του αθλητισμού. Για δεκαετίες υπήρξε οικονομικός αιμοδότης και αρωγός της κοινότητας και μετέπειτα του Δήμου Αγίου Αθανασίου, των σχολείων δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης, καθώς και αθλητικών και πολιτιστικών σωματείων, χρηματοδοτώντας ταυτόχρονα πληθώρα εκδηλώσεων τους.
Στις 9 Ιανουαρίου 2009 η Επιτροπή και ο Γραμματέας έθεσαν, μετά από 80 χρόνια, τέρμα στις δραστηριότητες της ΣΠΕ Αγίου Αθανασίου Έτσι, μια επιτυχημένη πορεία δεκαετιών πολύτιμης προσφοράς στα μέλη, τους κατοίκους, την κοινότητα και μετέπειτα Δήμο Αγίου Αθανασίου, έκλεισε οριστικά τον κύκλο της ζωής της.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως σε όλη την ιστορική διαδρομή από της ιδρύσεώς της, η ΣΠΕ Αγίου Αθανασίου υπήρξε υπόδειγμα Συνεργατικού Πιστωτικού Ιδρύματος και με τη συγχώνευσή της με το Συνεργατικό Ταμιευτήριο Λεμεσού, παρέδωσε αποθεματικό ύψους €4,5 εκ. με όλους τους δείκτες να συμφωνούν με τις οδηγίες, όρους και κανονισμούς. Κι αυτό ήταν αποτέλεσμα της συνετής και νοικοκυρεμένης διαχείρισης σε όλη τη διάρκεια των 80 χρόνων ύπαρξης της.
Από το 2009 αποτελεί πλέον οριστικά κομμάτι της οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας της Κύπρου και του Αγίου Αθανασίου ειδικότερα.
Το παρόν κείμενο αποτελεί μια επεξεργασμένη μορφή από τα διάφορα κεφάλαια του βιβλίου «ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Στα χρόνια που έφυγαν, στα χρόνια που έρχονται…», επιμέλειας Μ.Α. Σοφοκλέους, έκδοσης Δήμου Αγίου Αθανασίου.
Κούριο
Μακαρίου Γ΄ 120
4182 Ύψωνας
Κύπρος
Δήμαρχος: Παντελής Γεωργίου
Τηλ.: +357 25395600
Φαξ: +357 25392595
Email: info@kourion.org
Website: http://www.ipsonas.org/
Ο Ύψωνας είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος δήμος σε διοικητική έκταση και βρίσκεται 7 χιλιόμετρα δυτικά της πόλης της Λεμεσού. Συνορεύει με τους Δήμους της Λεμεσού και Κάτω Πολεμίδιων και με τις κοινότητες Τραχώνι, Κολόσσι, Ερήμη Καντού, Άλασσα, Παραμύθα και την Παλώδια. Μεγάλο μέρος της διοικητικής του έκτασης εμπίπτει στο έδαφος των Κυρίαρχων Βρετανικών Βάσεων Ακρωτηρίου-Επισκοπής.
Το μέσο υψόμετρο του Ύψωνα είναι τα 90 μέτρα. Το υψόμετρο από τα 476 μέτρα μειώνεται στα βόρεια στα 250 μέτρα, και δυτικά στα 220 μέτρα. Η περιοχή του κύριου οικισμού έχει υψόμετρο 90 περίπου μέτρα και στα νότια έχει υψόμετρο μόλις 20 μέτρα.
Η μικρή απόσταση του Ύψωνα από τη Λεμεσό, η πολύ καλή οδική σύνδεση, οι προσοδοφόρες γεωργικές του εκμεταλλεύσεις, οι συνεχείς οικιστικές αναπτύξεις, η αναζήτηση των Λοφιτών για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, υπήρξαν μερικοί από τους παράγοντες που συνέβαλαν αποφασιστικά στην πληθυσμιακή ανάπτυξη του Ύψωνα η οποία υπήρξε ιδιαίτερα εντυπωσιακή μετά το 1946. Το 1881 οι κάτοικοι ήσαν μόνο 3 που αυξήθηκαν στους 4 το 1891 και μια δεκαετία αργότερα αυξήθηκαν στους 21. Το 1912 μειώθηκαν στους 11 αλλά αυξήθηκαν στους 167 το 1921. Το 1931 κατοικούσαν στον Ύψωνα 164 άντρες και 92 γυναίκες. Το 1960 ο πληθυσμός του χωριού ανερχόταν σε 1,496 που σημαίνει ότι σε διάστημα τριάντα χρόνων αυξήθηκε κατά 204.1%. Το 1976 ο πληθυσμός του Ύψωνα αυξήθηκε στις 2,379 κατοίκους και τον αποτελούσαν 1,201 άντρες και 1,178 γυναίκες.
Το 1982 ο πληθυσμός έφτασε τις 3,061 κατοίκους και ο Ύψωνας ήταν ο έκτος μεγαλύτερος σε πληθυσμό οικισμός της επαρχίας Λεμεσού. Το 1992 φθάνει τις 4,475 κατοίκους και το 2001 αυξήθηκε σε 6,435 κατοίκους. Στην τελευταία απογραφή που πραγματοποιήθηκε από τη στατιστική υπηρεσία Κύπρου το 2011, ο πληθυσμός εκτοξεύτηκε κατά 72.8% φθάνοντας τους 11,117 κατοίκους. Από αυτούς 5,529 ήταν άντρες και 5,588 ήταν γυναίκες . Από τα πιο πάνω στοιχεία συνεπάγεται ως γενικό συμπέρασμα ότι σε διάστημα ενός αιώνα από το 1881 μέχρι το 1982, ο συνολικός πληθυσμός του Ύψωνα αυξήθηκε από 3 σε 3,061 κατοίκους δηλαδή κατά 1.020 φορές, ενώ ο συνολικός πληθυσμός της Κύπρου κατά την ίδια περίοδο αυξήθηκε από 186,173 σε 640,000 περίπου κατοίκους δηλαδή, μόνο κατά 3.44 φορές.
Η μεγαλύτερη αύξηση πληθυσμού ήταν μεταξύ των ετών 1982 ως το 2011, αφού 8,056 νέοι κάτοικοι είχαν ως μόνιμη διαμονή τον Ύψωνα. Με βάση τα αρχεία του Δήμου Ύψωνα, ο πληθυσμός το 2017 ξεπερνάει τους 12,500 κατοίκους.
Πειστικά ιστορικά τεκμήρια αναφορικά με την προέλευση του ονόματος του Ύψωνα δεν υπάρχουν. Υπάρχουν μόνο υποθέσεις που στηρίζονται είτε σε ισχνές και αόριστες ιστορικές πηγές είτε σε εκ των υστέρων ερμηνείες που χρησιμοποιούν ιστορικά στοιχεία της ζωής στον Ύψωνα. Η πιθανότερη καταγωγή του ονόματος του Ύψωνα πηγάζει από το γεγονός ότι στην περιοχή του υπάρχει γυψόπετρα και φαίνεται ότι από πολύ παλιά πιθανότατα από τα βυζαντινά χρόνια, εξαγόταν γύψος κάτι που συνεχίστηκε και τα νεότερα χρόνια.
Δεν υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα ούτε μαρτυρίες από αρχαία κείμενα ή άλλες πηγές που να τεκμηριώνουν την ύπαρξη αρχαίας πόλης στη θέση του σημερινού Ύψωνα. Αρχαιολογικές ανασκαφές που έγιναν από τη Τμήμα Αρχαιοτήτων, κοντά στο ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου του Σπόρου, πέριξ του ξωκλησιού του Αγίου Βηχιανού, και στην περιοχή Λαόνι κοντά στον Βούναρο που συνορεύει με την Ερήμη βρέθηκαν αρχαία κατάλοιπα που ωστόσο δεν περιέγραψαν μια συστηματική κατοίκηση. Είναι όμως πολύ πιθανόν να υπήρχαν αγροτικοί οικισμοί, πολύ πριν από τα μεσαιωνικά χρόνια οι κάτοικοι των οποίων καλλιεργούσαν την εύφορη γη της περιοχής. Συγκεκριμένα ο Γάλλος ιστορικός Λουί ντε Μας-Λατρι (Louis de Mas Latrie 1815-1897) περιλαμβάνει τον Ύψωνα μεταξύ των χωριών που ανήκουν στον ίδιο το βασιλιά της Κύπρου κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας (1192-1489 μ.χ.). Επιπλέον το χωριό βρίσκεσαι σημειωμένο με το όνομα Ipsona σε χάρτες προ του 16ου αιώνα. Ο Ύψωνας μάλλον είχε καταστραφεί το 1426 όταν οι Μαμελούκοι της Αιγύπτου εισέβαλαν στην Κύπρο από το κόλπο της Αυδήμου, επιτέθηκαν ανεπιτυχώς εναντίων της Επισκοπής και βάδισαν προς τη Λεμεσό την οποία κατέλαβαν και από εκεί προχώρησαν προς τη Λευκωσία. Ίσως πάλι να καταστράφηκε το 1570 με την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο, οπότε και πάλι μαρτυρείται ότι τον Ιούλιο του ίδιου έτους οι εισβολείς αποβιβάστηκαν στη Λεμεσό, την οποία λεηλάτησαν και στη συνέχεια καίγοντας και αρπάζοντας έφθασαν στα Πολεμίδια. Ο Ύψωνας όντας πολύ κοντά στη Λεμεσό αλλά και στα Πολεμίδια, είναι πολύ πιθανών να υπέστη καταστροφή.
Κατά τη περίοδο της Τουρκοκρατίας ο Ύψωνας αποτελούσε ¨τσιφλίκιον¨ των Τούρκων αγάδων και μόλις το 1910 μετετράπη σε χωρίο. Συγκεκριμένα σε δημοσίευμα της εφημερίδας Ελευθερία με ημερομηνία 9/22.10.1910, αναφέρει ¨ από της 1ης Οκτωβρίου του παρόντος έτους η εν τη επαρχία Λεμεσού περιοχή η γνωστή υπό το όνομα Τσιφλίκιον Ύψωνα και εις την οποία μετώκουν κατά τας εποχάς της σποράς και της συγκομιδής όλοι σχεδόν οι κάτοικοι του χωρίου Λόφου μετατρέπεται εις χωρίον υπό το όνομα Χωρίον Ύψωνα¨ .
Στις αρχές της δεκαετίας του 2010, ο Ύψωνας βρισκόταν ήδη σε ένα πολύ ψηλό επίπεδο οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, ο πληθυσμός του είχε αυξηθεί σημαντικά και το χωριό είχε πια εξελιχθεί σε μια σύγχρονη κωμόπολη ωριμάζοντας έτσι τις συνθήκες για την μετατροπή του σε Δήμο. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών των αλλαγών, το Κοινοτικό Συμβούλιο καταργήθηκε και ο Ύψωνας ανακηρύχτηκε σε Δήμο το 2012 μετά από σχετικό δημοψήφισμα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας για την εκλογή Δημάρχου και Δημοτικού Συμβουλίου που έχει διεξαχθεί στις 18 Δεκεμβρίου 2016 με βάση τον Περί Δήμων Νόμο έχει εκλεγεί το νέο Δημοτικό Συμβούλιο Ύψωνα για την περίοδο 2017 – 2021 το οποίο απαρτίζεται από το Δήμαρχο και 10 Δημοτικούς Συμβούλους. Η σύνθεση του Δημοτικού Συμβουλίου φαίνεται πιο κάτω:
Δήμαρχος: Παντελής Ευτυχίου Γεωργίου
Αντιδήμαρχος: Κλεάνθης Καραμανίδης
Μέλη: Παναγιώτης Παναγιώτου, Κλεάνθης Αγγελοδήμου, Σάββας Αγισηλάου, Νεόφυτος Νικολάου, Μάριος Ανδρέα Νεοφύτου, Κυριάκος Παναγιώτου, Αλέκα Στυλιανού, Κυριάκος Παναγιώτου, Άριστος Γεωργίου, Μάριος Νεοφύτου
Η μετεξέλιξη σε Δήμο σηματοδότησε μια δυναμική πορεία εξέλιξης, προόδου και ανάπτυξης της τοπικής κοινωνίας αφού κάτι τέτοιο σήμαινε την :
- Διεύρυνση των εξουσιών και των αρμοδιοτήτων της Τοπικής Αρχής.
- Ανεξαρτησία από τις Επαρχιακές Διοικήσεις.
- Μεγαλύτερη αυτονομία στο σχεδιασμό και την υλοποίηση διάφορων πολιτικών τοπικού ενδιαφέροντος.
- Συμμετοχική παρέμβαση των ιδίων των πολιτών.
Έχοντας ως κατευθυντήριες αρχές την διαφάνεια, την αξιοκρατία, και την χρηστή διοίκηση ο Δήμος Ύψωνα έχει θέσει ως στόχο την δημιουργία ενός Δήμου πιο ανθρώπινου, πιο λειτουργικού, και πιο σύγχρονου.
Λεμεσός
Τ.Θ.: 50089
3600 Λεμεσός
Κύπρος
Δήμαρχος: Γιάννης Αρμεύτης
Τηλ.: +357 25884300
Φαξ: +357 25365497
Email: administration@limassol.org.cy
Website: www.limassol.org.cy
Ίδρυση της πόλης
Η πόλη της Λεμεσού βρίσκεται ανάμεσα στις αρχαίες πόλεις της Αμαθούντας και του Κουρίου. Η πόλη κτίστηκε πιθανότατα μετά την καταστροφή της πόλης της Αμαθούντας το 1191 από τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο.
Η Λεμεσός κατοικήθηκε από τα πολύ παλιά χρόνια και τάφοι οι οποίοι βρέθηκαν εκεί χρονολογούνται γύρω στο 2000 π.Χ. ενώ άλλοι γύρω στον 8ο και 4ο αιώνα π.Χ. Τα λιγοστά αρχαία που βρέθηκαν, δείχνουν ότι εκεί υπήρχε ένας μικρός οικισμός, ο οποίος δεν κατάφερε να αναπτυχθεί και να ανθίσει. Οι αρχαίοι συγγραφείς παρ’όλα αυτά δεν αναφέρουν τίποτα για την ίδρυση της πόλης. Σύμφωνα με την Σύνοδο του 451 π.Χ.ο Επίσκοπος της Θεοδοσιαννής καθώς επίσης και οι Επίσκοποι της Αμαθούντας και της Αρσινόης ήταν αυτοί οι οποίοι συνέβαλαν στην ίδρυση της πόλης της Λεμεσού. Η πόλη ήταν γνωστή ως Νέμεσσος τον 10ο αιώνα και ο Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος αναφέρεται στην πόλη με αυτό το όνομα. Η ιστορίας της πόλης είναι κυρίως γνωστή από τα γεγονότα του 1191 μ.Χ. τα οποία σηματοδότησαν το τέλος της Βυζαντινής Κυριαρχίας στην Κύπρο.
Ακολούθως ο Ισαάκ Κομνηνός κυνηγήθηκε και νικήθηκε από τον Ριχάρδο με αποτέλεσμα η Κύπρος να περιέλθει υπό την κυριαρχία των Βρετανών. Ο Ριχάρδος γιόρτασε τους γάμους του με την Βερεγγάρεια στην Κύπρο, όπου η τελευταία στέφθηκε και βασίλισσα της Αγγλίας. Με αυτό τον τρόπο τελείωσε η Βυζαντινή αυτοκρατορία στην Κύπρο.
Οικονομική Άνθιση
Ο Ριχάρδος κατέστρεψε την Αμαθούντα και οι κάτοικοι της μεταφέρθηκαν στη Λεμεσό. Ένα χρόνο αργότερα, το 1192 μΧ, η Κύπρος πωλήθηκε στους Ναίτες, πλούσιους μοναχούς και στρατιώτες οι οποίοι είχαν ως μοναδικό σκοπό την προστασία του Αγίου Τάφου στην Ιερουσαλήμ.Οι ιππότες επέβαλαν ψηλή φορολογία στο νησί στην προσπάθεια τους να πάρουν πίσω όσα λεφτά έδωσαν για την αγορά της Κύπρου.Το γεγονός αυτό οδήγησε στο ξεσηκωμό των Κυπρίων με αποτέλεσμα οι Ναίτες να απαιτήσουν τη ακύρωση της συμφωνίας αγοράς του νησιού.Ο Ριχάρδος αποδέχθηκε την απαίτηση τους και βρήκε καινούριο αγοραστή τον Γκυ Ντε Λουζινιάν, ένα Φράγκο Ρωμαιοκαθολικό.Έτσι η Λεμεσός παραδόθηκε στη Φραγκοκρατία των Λουζινιανών βασιλέων του Μεσαιωνικού Κυπριακού Βασιλείου.
Για τρεις περίπου αιώνες ( 1192 – 1489 ) η Λεμεσός έζησε μια αξιοσημείωτη περίοδο άνθισης κατά την οποία ένας μεγάλος αριθμός Λατίνων επισκόπων επισκέφθηκε και διέμεινε στην πόλη. Αυτό διάρκεσε μέχρι την κατάληψη της Κύπρου από τους Τούρκους το 1570 μ.Χ. Λατινικά τάγματα τα οποία ίδρυσαν μοναστήρια, εγκαταστάθηκαν στην Λεμεσό.
Η εγκατάσταση επίσης εμπόρων στην Κύπρο και ειδικά στη Λεμεσό τον 13ο αιώνα οδήγησε στην οικονομική άνθιση από την οποία επωφελήθηκαν οι κάτοικοι.Το λιμάνι ως κέντρο μεταφορών και εμπορίου συνέβαλε τα μέγιστα στην οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου.
Ο Γερμανός Βασιλιάς κατέλαβε τη Κύπρο
Ο βασιλιάς της Γερμανίας Φρειδερίκος Β’, παρακινημένος από τους Γενουάτες της Κύπρου οι οποίοι ήταν εχθροί του Ιωάννη Ιβελίνου, αποβιβάστηκε στην Λεμεσό και την κατέλαβε το 1228, θέτοντας υπό τον έλεγχο του το βασίλειο της Κύπρου. Αργότερα κάλεσε τον Ιωάννη Ιβελίνο, αντιβασιλέα του νησιού να παρουσιαστεί μπροστά του έτσι ώστε να συζητήσουν σχέδια εναντίον των Μουσουλμάνων .Ο Ιβελίνος παρουσιάστηκε μπροστά στον Φρειδερίκο μαζί με τον ανήλικο βασιλιά Ερρίκο και με όλους τους Γενουάτες της Κύπρου, με εμφανή διάθεση συνδιαλλαγής. Όταν αργότερα όμως αρνήθηκε να συνεργαστεί μαζί του, ο Φρειδερίκος δεν είχε άλλη επιλογή από το να τον αφήσει να φύγει. Αυτό όμως είχε ως αποτέλεσμα να οξυνθούν τα πράγματα και να αρχίσει μεταξύ των Ιβελίνων και του αυτοκράτορα πόλεμος. Ο Φρειδερίκος αφού κατέλαβε τη Λεμεσό και άλλες πόλεις, διόρισε δικούς του κυβερνήτες αλλά τελικά αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Κύπρο. Οι δυνάμεις του Φρειδερίκου νικήθηκαν στη μάχη της Αγύρτας, ένα χωριό της Κερύνειας το 1229 σε μια αναμέτρηση με τα στρατεύματα των Φράγκων τα οποία καθοδηγούνταν από τον Ιωάννη Ιβελίνο.
Η έκβαση της μάχης σήμανε την αρχή της ελευθερίας της Κύπρου από τους Γερμανούς. Το 1489 μ.Χ. η Κύπρος παραδόθηκε στην πόλη της Βενετίας από την Βασίλισσα της Κύπρου Αικατερίνη Κορνάρο.Οι Βενετοί δεν επέδειξαν κανένα ενδιαφέρον για την Κύπρο παρά μόνο επέβαλαν σκληρή φορολογία και εκμεταλλεύτηκαν τους πόρους του νησιού.
Η συμπεριφορά των Βενετών απέναντι στο νησί
Αντιμετώπιζαν το νησί ως μια αποικία την οποία μπορούσαν να εκμεταλλεύονται όσο το δυνατόν περισσότερο. Κατέστρεψαν το Κάστρο της Λεμεσού και ταξιδιώτες οι οποίοι επισκέφθηκαν την Κύπρο τον 16ο αιώνα μιλάνε για την άθλια κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο ντόπιος πληθυσμός της Κύπρου. Όλοι οι κάτοικοι σκλαβώθηκαν από τους Βενετούς και αναγκάστηκαν να πληρώνουν το 1/3 του εισοδήματος τους είτε αυτό ήταν μέρος των προϊόντων τα οποία καλλιεργούσαν, όπως για παράδειγμα σιτάρι, κρασί, λάδι είτε ήταν ζώα ή άλλα προϊόντα.
Οι Τούρκοι κατέλαβαν το νησί
Οι Τούρκοι εισέβαλαν στην Κύπρο το 1570-1571 και την κατέλαβαν.Η Λεμεσός κατακτήθηκε τον Ιούλιο του 1570 χωρίς καμία αντίσταση όταν οι Τούρκοι ρήμαξαν και έκαψαν την πόλη . Περιγραφές διάφορων επισκεπτών περιγράφουν την πόλη ως ένα χωριό με ένα αξιοσημείωτο αριθμό κατοίκων. Οι Χριστιανοί ζούσαν σε μικρά χαμηλά σπίτια στα οποία έπρεπε να σκύψεις για να μπεις μέσα.Αυτό γινόταν σκόπιμα για να αποτρέπονται οι Τούρκοι ιππείς από το να εισέλθουν στα σπίτια.
Κατά τη διάρκεια της τουρκικής κυριαρχίας η Κύπρος αντιμετώπισε μια γενική παρακμή καθώς οι Τούρκοι δεν βοήθησαν στην ανάπτυξη του τόπου. Τούρκοι και Έλληνες ζούσαν σε ξεχωριστές γειτονιές και το πολιτιστικό επίπεδο παρήκμασε εντελώς.
Νέα σχολεία στη Λεμεσό
Η έλλειψη ενδιαφέροντος από την πλευρά των κατακτητών, η πίεση και η ψηλή φορολογία ήταν καθοριστικοί, ανασταλτικοί παράγοντες για την πολιτιστική ανάπτυξη των παιδιών. Η εκκλησία έπαιξε καθοριστικό παράγοντα στην εκπαίδευση του νησιού κατά την περίοδο 1754-1821. Αυτά τα χρόνια ιδρύθηκαν νέα σχολεία σε όλες τις πόλεις και Έλληνες διανοούμενοι δίδασκαν Ελληνική ιστορία,Τουρκικά και Γαλλικά. Τα ακόλουθα σχολεία λειτουργούσαν στην πόλη της Λεμεσού.
- 1. Το Ελληνικό Σχολείο το οποίο ιδρύθηκε το 1819
- 2. Το πρώτο δημόσιο σχολείο το οποίο ιδρύθηκε το 1841
- 3.Το Σχολείο Θηλέων το οποίο ιδρύθηκε το 1861
Οι Άγγλοι εισήλθαν στο νησί
Οι Άγγλοι κατέλαβαν την Κύπρο το 1878 μετά από μια μυστική συμφωνία με τους Τούρκους. Ο πρώτος Άγγλος Κυβερνήτης της Λεμεσού, συνταγματάρχης Warren επέδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πόλη και από τις πρώτες κιόλας μέρες διακυβέρνησης του η κατάσταση της Λεμεσού βελτιώθηκε. Οι δρόμοι καθαρίστηκαν και επιδιορθώθηκαν, τα ζώα μετακινήθηκαν από το κέντρο, φυτεύτηκαν δέντρα και κατασκευάστηκαν ειδικές αποβάθρες για την φόρτωση και εκφόρτωση καραβιών τα οποία προσάραζαν μακριά από την ακτή.
Οι αλλαγές τις οποίες επέφεραν οι Βρετανοί συνέβαλαν στην ανάπτυξη της πολιτιστικής και καλλιτεχνικής ζωής του νησιού. Σχολεία, θέατρα, γκαλερί τέχνης, μουσικές αίθουσες και ποδοσφαιρικά σωματεία δημιουργήθηκαν και έπαιξαν ένα σημαντικό ρόλο στην πολιτιστική ζωή της Λεμεσού.
19ος – 20ος αι.
Η αύξηση του ρυθμού γεννήσεων στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου (1878 – 1960 ) ήταν 70%. Ο αριθμός των κατοίκων το 1881 ήταν 6.131 ενώ το 1960 ανέβηκε στους 43.593. Ο αριθμός των Ελλήνων υπολογιζόταν περίπου στους 37.478 ενώ οι Τούρκοι ήταν περίπου γύρω στους 6.115
Οι κάτοικοι της Λεμεσού ασχολούνταν με το κρασί και τις βιομηχανίες κεραμικών, καθώς επίσης με το εμπόριο και τον τουρισμό.
Οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι της πόλης μεταφέρθηκαν στο βόρειο τμήμα της Κύπρου το 1975 εξαιτίας της Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974. Αντίστοιχα πολλοί Ελληνοκύπριοι εγκαταστάθηκαν στη Λεμεσό αφού εκδιώχθηκαν από το βόρειο κομμάτι της Κύπρου. Η πόλη της Λεμεσού αναπτύχθηκε όταν η Αμμόχωστος, μια από τις πιο σημαντικές τουριστικές περιοχές της Κύπρου καταλήφθηκε από τα τουρκικά στρατεύματα. Πολυτελή ξενοδοχεία, εστιατόρια και πολυάριθμα κέντρα διασκέδασης κτίστηκαν και έτσι η πόλη έγινε σύντομα ένα σημαντικό κέντρο εμπορίου και τουρισμού.
Πολεμίδια
Παναγίας Ευαγγελίστριας 128
4156 Κάτω Πολεμίδια
Κύπρος
Δήμαρχος: Ανδρέας Θεοδώρου
Τηλ.: +357 25821382
Φαξ: +357 25395632
Email: polemidiamunicipal@cytanet.com.cy
Website: www.polemidiamunicipal.com.cy
Kato Polemidia is an urban municipality situated in the southern part of Cyprus (Limassol district). It was founded in 1986. The town has a population of 25000 and its economy is mainly based on SMEs. Kato Polemidia has participated in European projects, mainly in the areas of social affairs and citizenship. Our Municipality is well known for its gastronomy. We are interested in new partnerships for projects on the following themes: social affairs, environment, sports and culture.
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Διεύθυνση:
Ρηγαίνης 78, 1010 Λευκωσία,
Τ.Θ. 22033, 1516 Λευκωσία, Κύπρος
Τηλ: +357 22 445170
Φαξ: +357 22 677230
Email: endeky@ucm.org.cy