151η Σύνοδος Ολομέλειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών
-Κατακραυγή από τις πόλεις και οι περιφέρειες της ΕΕ για τις επιθέσεις σε πόλεις της Ουκρανίας και δέσμευση των ΤΠΑ για μακροπρόθεσμη υποστήριξη για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας
–Oι περιφέρειες και οι πόλεις θα γράψουν το επόμενο κεφάλαιο της ευρωπαϊκής δημοκρατίας
Στην 151η Σύνοδο της ολομέλειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών (ΕΕτΠ), που πραγματοποιήθηκε Βρυξέλλες στις 10-12 Οκτωβρίου, οι τοπικοί και περιφερειακοί άρχοντες της Ένωσης επανέλαβαν την πλήρη υποστήριξή της ΕΕτΠ στην Ουκρανία στη σκιά ενός κύματος φονικών επιθέσεων που εξαπέλυσε η Ρωσία στις 10 Οκτωβρίου σε περιοχές αμάχων και υποδομές σε πόλεις σε όλη την χώρα. Οι δηλώσεις προήλθαν από όλες τις πολιτικές ομάδες και το σώμα ενέκρινε ένα ευρύ φάσμα συστάσεων με στόχο να διασφαλίσει ότι οι περιφέρειες και οι πόλεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν να συμμετάσχουν αποτελεσματικά και σε βάθος στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Προς αυτό το στόχο, η ολομέλεια της ΕΕτΠ υιοθέτησε σχετική Γνωμοδότηση που εκπόνησε ο δήμαρχος της Φλωρεντίας κ Dario Nardella , αποσκοπώντας μεταξύ άλλων να συμβάλει στη διαμόρφωση του έργου της «Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Πόλεων και Περιφερειών για την Ανασυγκρότηση της Ουκρανίας», που δημιουργήθηκε τον Ιούνιο από την ΕΕτΠ, και τις ουκρανικές και ευρωπαϊκές ενώσεις που εκπροσωπούν τις τοπικές και περιφερειακές διοικήσεις.
Η γνωμοδότηση καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει μια διαδικασία ανασυγκρότησης από κάτω προς τα πάνω στην Ουκρανία, με βάση την καλά προχωρημένη διαδικασία αποκέντρωσης της χώρας. Αναμένει ότι η Πλατφόρμα Ανασυγκρότησης θα χρηματοδοτηθεί με παρόμοιο τρόπο όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ, απαιτεί τη συμμετοχή της «Συμμαχίας Πόλεων και Περιφέρειών για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας» ως πλήρους εταίρου σε όλα τα στάδια των φάσεων σχεδιασμού και υλοποίησής της και ευθυγράμμιση της όσο το δυνατόν περισσότερο με τη μεθοδολογία της περιφερειακής πολιτικής της ΕΕ, εν όψει επίσης της προετοιμασίας για την ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Κατά τη σύνοδο έγινε επίσης παρουσίαση της 3ης Έκθεσης για την κατάσταση των Περιφερειών και των Πόλεων (Βαρόμετρο*) από τον Πρόεδρο της ΕΕτΠ κ Vasco Alves Cordeiro, η οποία βασίζεται σε μελέτες πρώτης ποιότητας και διορατικά δεδομένα, και εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο οι τοπικές και περιφερειακές αρχές αναπτύσσουν καινοτόμους τρόπους για να αντιμετωπίσουν μεταξύ άλλων τη διαχείριση των ροών εκτοπισμένων ανθρώπων, την μετάβαση και επένδυση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τη διασφάλιση δικτύων κοινωνικής ασφάλειας, την προώθηση της ισότητας των φύλων και την ενασχόληση των νέων.
Η έκθεση εστιάζεται επίσης στην πρόκληση για τον περιορισμό των οικονομικών και κοινωνικών διαφορών μεταξύ των περιφερειών και στο πώς οι περιφέρειες και οι πόλεις εκσυγχρονίζουν την τοπική δημοκρατία. Η έρευνα που έγινε μεταξύ των 1,15 εκατομμυρίων τοπικών και περιφερειακών πολιτικών της ΕΕ, και εκφράζει τις απόψεις των πολιτικών που καλούνται να εφαρμόσουν την πλειοψηφία των ευρωπαϊκών κανονισμών και οικοδομούν την Ένωση καθημερινά στις τοπικές τους κοινότητες.
Συζήτηση έγινε επίσης και για τα αποτελέσματα της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης (Conference for the future of Europe/COFE) με την παρουσία της Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κα Dubravka Šuica, όπου η ολομέλεια της ΕΕτΠ δήλωσε την υποστήριξη της στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μια Συνέλευση για την αναθεώρηση των Συνθηκών της ΕΕ που εξέφρασε η Πρόεδρος της Κομισιόν κα Ursula von der Leyen στην ομιλία της για την Κατάσταση της Ένωσης. Η ΕΕτΠ δεσμεύθηκε να διαδραματίσει τον ρόλο του στην εφαρμογή των συμπερασμάτων της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης υπογραμμίζοντας ότι ο διάλογος με τους πολίτες θα πρέπει να γίνει μόνιμο χαρακτηριστικό στη διαδικασία χάραξης πολιτικής της ΕΕ. Η κα Šuica σημείωσε ότι το επόμενο έτος η Κομισιόν αναμένεται να υποβάλει ένα πακέτο «Υπεράσπισης της Δημοκρατίας», ανταποκρινόμενο άμεσα στις προτάσεις των πολιτών υπογραμμίζοντας ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές είναι ζωτικής σημασίας για μια υγιή και ισχυρή δημοκρατία. ‘Η πρωτοβουλία ‘Χτίζοντας την Ευρώπη με Τοπικούς Συμβούλους’ αποτελεί μια πρωτοφανή συμμαχία με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές’, δήλωσε.
«Ζητούμε αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ στη συνέχιση της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, με την πλήρη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών, συμπεριλαμβανομένης μιας μελλοντικής Συνέλευσης» δήλωσε ο Πρόεδρος της ΕΕτΠ. Παρόλα αυτά ασκήθηκε και κριτική από τον 1ο Αντιπρόεδρο της ΕΕτΠ κ Απόστολο Τζιτζικώστα για την εκκωφαντική παράληψη της Προέδρου της Κομισιόν στην ομιλία της να αναφερθεί και να αναγνωρίσει τον ενεργό και σημαντικό ρόλο των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης στην προσπάθεια επίλυσης των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ένωση, (πανδημία, μεταναστευτικό, επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία και κλιματική κρίση) και την αναμφίβολη ανάγκη για μια πιο πολυεπίπεδη διαδικασία χάραξης πολιτικής της ΕΕ, ώστε η συνοχή να καταστεί κεντρικός στόχος, και η αρχή της επικουρικότητας να εφαρμόζεται χωρίς προσκόμματα.
Σε παρέμβαση του κατά τη συζήτηση, το μέλος της κυπριακής αντιπροσωπείας στην ΕΕτΠ, Δήμαρχος Δερύνειας κύριος Άντρος Καραγιάννης, υπογράμμισε ότι το μέλλον της Ευρώπης βρίσκεται στην άμεση επαφή των εκλεγμένων με τους δημότες και ότι οι τοπικές αρχές θα πρέπει να καταστούν πηγές ενημέρωσης προς τους πολίτες για τα ευρωπαϊκά δρόμενα. Κατέληξε υπογραμμίζοντας ότι οι απόψεις, εισηγήσεις, και οι προβληματισμοί των ευρωπαίων πολιτών θα πρέπει , όχι μόνο να καταγράφονται αλλά και να εισακούονται και να εφαρμόζονται.
Η 151η Σύνοδος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών υιοθέτησε επίσης σειρά Γνωμοδοτήσεων σχετικά με θέματα που αφορούν: την «Προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων για τα βιομηχανικά και βιοτεχνικά προϊόντα στην Ευρωπαϊκή Ένωση», την «πρόταση για μια μακροπεριφερειακή στρατηγική στη Μεσόγειο», το «νέο πλαίσιο αστικής κινητικότητας της ΕΕ», τους «προσανατολισμούς για ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ)», την «Ενίσχυση της υποεθνικής κλιματικής διπλωματίας ενόψει της COP27 και της COP28» , την «Ενεργειακή δέσμη μέτρων για τις εκπομπές αερίου, υδρογόνου και μεθανίου», την «Ψηφιακή συνοχή», την «Αναθεωρημένη διακυβέρνηση του χώρου Σενγκεν», την «Αναθεώρηση της οδηγίας για βιομηχανικές εκπομπές»
Στη 151η Σύνοδο Ολομέλειας της ΕΕτΠ την Κυπριακή Αντιπροσωπεία αποτέλεσαν: τα μέλη κκ. Νίκος Αναστασίου, Δήμαρχος Κάτω Πολεμιδιών, Άντρος Καραγιάννης, Δήμαρχος Δερύνειας, Σταύρος Σταυρινίδης, Δημοτικός Σύμβουλος Στροβόλου, και Λούης Κουμενίδης, Πρόεδρος Κοινοτικού Συμβουλίου Κάτω Λευκάρων, Χριστακης Μελετιές, Πρόεδρος Κοινοτικού Συμβουλίου Κοκκινοτριμιθιάς και Χριστόδουλος Ιωάννου, δημοτικός σύμβουλος Λάρνακας.
**********
* Το 3ο Περιφερειακό και Τοπικό Βαρόμετρο βασίζεται μεταξύ άλλων σε μία από τις μεγαλύτερες δημοσκοπήσεις ΤΠΑ σε επίπεδο ΕΕ που έχουν διεξαχθεί ποτέ. Παρέχει μια συνοπτική εικόνα των επιπτώσεων της κοινωνικής, οικονομικής και υγειονομικής κρίσης στις περιφέρειες και τις πόλεις της ΕΕ. Τα στοιχεία και τα πορίσματά του συμπληρώνονται από δημοσκόπηση τοπικών και περιφερειακών πολιτικών στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Η δημοσκόπηση αποκαλύπτει τις απόψεις των εν λόγω πολιτικών σχετικά με την ποιότητα των σχέσεων μεταξύ των υποεθνικών κυβερνήσεων και των εθνικών κυβερνήσεων και της ΕΕ, την κατάσταση της δημοκρατίας στην ΕΕ και την ατζέντα προόδου τους.
Τα κύρια ευρύματα του 3ου Περιφερειακού Βαρίμετρου είναι:
- 76 % των τοπικών πολιτικών ανέφεραν ότι η περιφερειακή και τοπική τους αρχή δέχεται μετανάστες από την Ουκρανία και τουλάχιστον οι μισοί από τους ερωτηθέντες απάντησαν ότι η περιφερειακή ή τοπική αρχή τους στέλνει υλική βοήθεια στην Ουκρανία.
- 2 στους 4 ερωτηθέντες δήλωσαν ότι ο αποτελεσματικότερος τρόπος για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας είναι η συμμετοχή των περιφερειών και των δήμων της ΕΕ στο σχέδιο ανασυγκρότησης.
- 88 % των ερωτηθέντων τοπικών πολιτικών συμφώνησαν απόλυτα ή έτειναν να συμφωνήσουν ότι η «συνοχή» θα πρέπει να αποτελεί μία από τις βασικές αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης· ο αριθμός αυτός κυμαίνονταν από 68 % στην Φινλανδία και έως 100 % στην Πορτογαλία.
- Σχετικά με την προστιθέμενη αξία της πολιτικής συνοχής σε σύγκριση με άλλες χρηματοδοτικές ροές (εθνικές ή περιφερειακές), περισσότεροι από έξι στους δέκα ερωτηθέντες δήλωσαν ότι οι πόροι των ταμείων συνοχής χρησιμοποιήθηκαν για τη στήριξη συγκεκριμένων ειδών έργων (62 %). Περίπου ένας στους τρεις τοπικούς πολιτικούς δήλωσε ότι η χρηματοδότηση της συνοχής χρησιμοποιήθηκε για την ενσωμάτωση της πολιτικής της ΕΕ σε στρατηγικές που αναπτύχθηκαν σε περιφερειακό επίπεδο (31 %) ενώ περίπου ένας στους πέντε ερωτηθέντες δήλωσε ότι στήριξε την εταιρική σχέση μεταξύ φορέων σε όλα τα θεσμικά επίπεδα (20 %) καθώς και τη σταθερότητα της χρηματοδότησης σε μακροπρόθεσμο στάδιο (16 %).
- Όσον αφορά την ενημέρωση σχετικά με χρηματοδότηση της ΕΕ (στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής ή του NextGenerationEU) που έλαβε ο δήμος ή η περιφέρειά τους τα τελευταία δύο χρόνια, 35 % των τοπικών πολιτικών δήλωσαν ότι γνώριζαν για την χρηματοδότηση της ΕΕ.
- 1 στους 10 ερωτηθέντες δήλωσε ότι είτε συμμετείχε πλήρως (1 %) είτε εν μέρει (9 %) στην κατάρτιση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
- 51 % των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι βασικός στόχος της χρηματοδότησης της ΕΕ θα πρέπει να είναι η στήριξη της πράσινης μετάβασης της οικονομίας.
- 77 % όσων απάντησαν δήλωσαν ότι ο κοινωνικός και οικονομικός αντίκτυπος του πολέμου απαιτεί προσαρμογή των πολιτικών και της χρηματοδότησης της ΕΕ.
- 89 % όσων απάντησαν συμφωνούν ότι οι περιφέρειες και οι δήμοι θα πρέπει να έχουν μεγαλύτερο λόγο στο μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Πάνω από 6 στους 10 ερωτηθέντες (65 %) δήλωσαν ότι οι περιφέρειες και οι δήμοι θα μπορούσαν να συμμετάσχουν αποτελεσματικότερα στη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης μέσω της εξασφάλισης συνεχούς συζήτησης επί του θέματος σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο
Το ετήσιο περιφερειακό και τοπικό βαρόμετρο συμπληρώνεται από πολιτικό ψήφισμα (επισυνάπτεται) των 329 μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, της πολιτικής συνέλευσης των τοπικών και περιφερειακών αρχών της ΕΕ.
Πορίσματα του ετήσιου περιφερειακού και τοπικού βαρόμετρου στην πλήρη έκθεση μπορείτε να βρείτε στο σύνδεσμο: https://cor.europa.eu/el/our-work/Pages/State-of-Regions-and-Cities-2022.aspx
****************
Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών είναι ένα από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με εκπροσώπηση από τις περιφερειακές και τοπικές αρχές των χωρών μελών της ΕΕ. Συγκροτήθηκε το 1994, έχει συμβουλευτικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων της ΕΕ και τα υπόλοιπα θεσμικά όργανα υποχρεούνται να ζητούν τις απόψεις της σχετικά με ορισμένα ζητήματα που αφορούν τις πόλεις και τις περιφέρειες. Απαρτίζεται από 329 μέλη που κατέχουν τοπικά η περιφερειακά αιρετά αξιώματα. Το σώμα πραγματοποιεί 6 συνόδους ολομέλειας το χρόνο και συνέρχεται σε μικρότερα σχήματα θεματικών επιτροπών που καλύπτουν τους πιο κάτω τομείς: Ιθαγένεια, Διακυβέρνηση, Θεσμικές και Εξωτερικές Υποθέσεις (CIVEX), Φυσικοί Πόροι (NAT), Περιβάλλον, κλιματική αλλαγή, ενέργεια (ENVE), Πολιτική Εδαφικής Συνοχής και του Προϋπολογισμού της ΕΕ (COTER), Οικονομική Πολιτική (ECON), και Κοινωνική Πολιτική, Παιδεία, Απασχόληση, Έρευνα και Πολιτισμός (SEDEC).
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών ενεργεί ως η φωνή των τοπικών και περιφερειακών αρχών της ΕΕ στη διαδικασία χάραξης Ευρωπαϊκών πολιτικών και του νομοθετικού έργου της ΕΕ.
****************
Γραφείο Βρυξελλών Ένωσης Δήμων
Παρασκευή, 14 Οκτωβρίου 2022