ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΩΝ ΔΗΜΩΝ: Εκτίθενται στην Αρχιεπισκοπή οι τοιχογραφίες του Αγίου Ευφημιανού

Σύμφωνα με το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι τοιχογραφίες του Αγίου Ευφημιανού Λύσης οι οποίες επαναπατρίστηκαν από το Τέξας της Αμερικής στις 16 Μαρτίου, 2012, εκτίθενται πλέον σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στο Ίδρυμα Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ στην Ιερά Αρχιεπισκοπή. Οι τοιχογραφίες του 13ου αιώνα προέρχονται από την αψίδα και τον τρούλο του κατεχόμενου ναού και τις είχε αγοράσει το ίδρυμα Μενίλ του Τέξας από τον Τούρκο αρχαιοκάπηλο Αϊντίν Ντικμέν το 1985. Συντηρήθηκαν και συναρμολογήθηκαν το 1988 και το 1992 το ίδρυμα, σε συμφωνία με την Εκκλησία της Κύπρου, ανέλαβε για περίοδο 20 ετών την κηδεμονία τους. Οι συγκεκριμένες τοιχογραφίες εντάσσονται στα χαρακτηριστικά έργα της maniera cypria, δηλαδή της συγκριτικής τέχνης που αναπτύχθηκε στη Φραγκοκρατούμενη Κύπρο του 130υ αιώνα.

Οι τοιχογραφίες επαναπατρίστηκαν ύστερα από συντονισμένες και έντονες προσπάθειες της Εκκλησίας και των Αρχών της Δημοκρατίας και τοποθετήθηκαν για προσωρινή έκθεση στο Μουσείο του Ιδρύματος Μακαρίου Γ’. Στις 27 Μαρτίου δόθηκε συνέντευξη Τύπου του Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου για παρουσίαση των τοιχογραφιών, στην οποία παρευρέθηκαν οι Υπουργοί Εξωτερικών και Συγκοινωνιών, Εκπρόσωπος της αμερικανικής Πρεσβείας, της Εισαγγελίας, του Τμήματος Αρχαιοτήτων και άλλοι. Ο Αρχιεπίσκοπος, αφού ευχαρίστησε θερμά όλους όσοι συνεργάστηκαν για επαναπατρισμό των τοιχογραφιών, τόνισε ότι η συγκίνηση όλων θα κορυφωθεί όταν αυτές οι τοιχογραφίες επιστρέψουν στον κατεχόμενο ναό του Αγίου Ευφημιανού, όπως είναι και ο τελικός στόχος. Ανέφερε ότι το ίδρυμα Μενίλ ήθελε από τώρα οι εικόνες να επιστρέψουν στο Ναό, όμως ο ίδιος, όπως χαρακτηριστικά είπε, τους ρώτησε εάν είναι διατεθειμένοι «να στείλουν ένα λόχο πεζοναυτών για να τις προσέχει».

Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου ανέφερε ότι ίσως κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ να γίνουν τα επίσημα εγκαίνια του ειδικά διαμορφωμένου χώρου με τις τοιχογραφίες ώστε, όπως ανέφερε, αυτοί οι θησαυροί να επιστρέψουν στο λαό μας. Ο Αρχιεπίσκοπος εξήγησε ότι το Ίδρυμα επιθυμούσε αρχικώς να επεκταθεί η συμφωνία για κηδεμονία των εικόνων, ωστόσο η επιθυμία της Εκκλησίας ήταν να επιστρέψουν στο δικό τους χώρο.«Εγώ δεν μπορούσα να δώσω παράταση γιατί δεν ήταν υπόθεση δική μου και επέμενα ότι η συμφωνία πρέπει να υιοθετηθεί στο ακέραιο», συνέχισε. Έκανε λόγο για άριστες σχέσεις με το ίδρυμα Μενίλ, αναφέροντας ότι ως αντίδωρο για τη φύλαξη των εικόνων όλα αυτά τα χρόνια, ο ίδιος τους προσέφερε 5 εικόνες από τις αρχές του 20ου αιώνα για έκθεση στο Μουσείο του Ιδρύματος. «Εάν επιθυμούν, επειδή έχουμε χιλιάδες εικόνες του 20ου αιώνα, μπορούμε να τους προμηθεύσουμε και είμαστε πρόθυμοι αυτές οι καλές σχέσεις να συνεχιστούν», είπε ο Αρχιεπίσκοπος.

Σε άλλο σημείο των δηλώσεών του, εξήρε τη στενή συνεργασία κράτους και Εκκλησίας για επαναπατρισμό των συγκεκριμένων εικόνων αλλά και την κοινή προσπάθεια που γίνεται για να επιστρέψουν στην Κύπρο και άλλες εικόνες και εκκλησιαστικοί θησαυροί που κλάπηκαν από αρχαιοκάπηλους. «Έχουμε κινήσει δικαστικούς αγώνες και έχουμε δαπανήσει μερικά εκατομμύρια στους αγώνες αυτούς για να ανακαλύψουμε πού βρίσκονται όλα αυτά τα εκκλησιαστικά αντικείμενα και οι θησαυροί μας, πολλοί από τους οποίους είναι και σε ιδιωτικές συλλογές», ανέφερε. Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου έκανε αναφορά στο δικαστικό αγώνα για επαναπατρισμό των εικόνων που κλάπηκαν από τον αρχαιοκάπηλο Ντικμέν και βρίσκονται στο Μόναχο, τονίζοντας ότι αναμένεται η τελική δικαίωση και διαβεβαιώνοντας ότι ο αγώνας, που δεν είναι εύκολος, θα συνεχιστεί.