Ένωση Δήμων και Επαρχιακοί Οργανισμοί ζητούν θεσμική θωράκιση, οικονομική ενίσχυση και ουσιαστική συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων για να μην εκτροχιαστεί η μεγαλύτερη μεταρρυθμιστική τομή στη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Στο επίκεντρο της σημερινής κοινής συνέντευξης Τύπου της Ένωσης Δήμων Κύπρου και των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης βρέθηκε η ανάγκη για επαρκή οικονομική στήριξη της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, και κυρίως η ανάγκη αύξησης της κρατικής χορηγίας προς τους Δήμους κι η θεσμική ενδυνάμωση.

Στη συνέντευξη παρέστησαν πέραν της ηγεσίας της Ένωσης Δήμων και των πέντε προέδρων των ΕΟΑ, Δήμαρχοι, αντιδήμαρχοι, αξιωματούχοι και λειτουργοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Ο πρόεδρος της Ένωσης Δήμων, Ανδρέας Βύρας, στην τοποθέτησή του έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την επιβίωση των Δήμων, τονίζοντας πως η κρατική χορηγία για το 2025 ανέρχεται μόλις στο 1,06% του κρατικού προϋπολογισμού – το χαμηλότερο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Δεν μπορεί η Κύπρος να παραμένει στο 1%, όταν χώρες όπως η Δανία διαθέτουν το 30% του προϋπολογισμού τους στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, η Φινλανδία και η Σουηδία το 20%-25% και η Ελλάδα τουλάχιστον 2,5%-3%», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος, ζητώντας την άμεση αναθεώρηση της χρηματοδότησης βάσει ευρωπαϊκών προτύπων.

Ο πρόεδρος της Ένωσης Δήμων τόνισε τη σημασία της ενιαίας φωνής των τοπικών αρχών και κάλεσε την πολιτεία να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της, δηλώνοντας: «Χωρίς επαρκή χρηματοδότηση, χωρίς θεσμική θωράκιση και χωρίς έμπρακτη αναγνώριση του ρόλου των τοπικών αρχών, η μεταρρύθμιση θα αποτύχει. Εμείς δεν θα το επιτρέψουμε.»

Ο Πρόεδρος του Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης Λευκωσίας, κ. Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης, ανέφερε ότι η ανάγκη για ριζική αναδιάρθρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν ήταν απλώς αναγκαία — ήταν επιτακτική. Στη συνέχεια τόνισε τα θετικά τα οποία επιτεύχθηκαν μέσω της μεταρρύθμισης ενώ δεν παρέλειψε να χαιρετίσει τις στοχευμένες παρεμβάσεις του Υπουργού Εσωτερικών και του Υφυπουργού Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, που συντέλεσαν στην εξομάλυνση προβλημάτων. Ωστόσο επεσήμανε πως παραμένει ένα σημαντικό εύρος εκκρεμοτήτων για τα οποία επιβάλλεται να εργαστούμε όλοι: Εστίασε  ξεχωρίζοντας δύο εκκρεμότητες, την διοικητική κι οικονομική ανεξαρτησία των Τοπικών αρχών και  ΕΟΑ που ήταν κι η κύρια προϋπόθεση για να εξασφαλίσει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση η Κυπριακή Δημοκρατία καθώς και  την ανάγκη συντονισμού μεταξύ υπουργείων και διαβούλευσης με τους ΕΟΑ για θέματα που τους αφορούν έτσι ώστε να αποφευχθούν θέματα δυσλειτουργίας και καθυστερήσεων.

Καλούμε την Πολιτεία να αφουγκραστεί τις αγωνίες των Τοπικών Αρχών και να προχωρήσει άμεσα σε στοχευμένες παρεμβάσεις για την επιτυχία της μεταρρύθμισης.

Οι Τοπικές Αρχές παραμένουν ενωμένες και αποφασισμένες να υλοποιήσουν μια μεταρρύθμιση που υπηρετεί τον πολίτη και ανταποκρίνεται στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών.

 

Ένωση Δήμων Κύπρου
Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης
Λευκωσία, 11 Απριλίου 2025

 

Ομιλία Προέδρου Ένωσης Δήμων Κύπρου

Ομιλία Προέδρου Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης Λευκωσίας

 

Ένωση Δήμων: Απαράδεκτη και επικίνδυνη η επιμονή της Αστυνομίας για το τιμολόγιο που απέστειλε στο Δήμο Λεμεσού, για την αστυνόμευση του καρναβαλιού

Η Ένωση Δήμων Κύπρου εκφράζει για ακόμη μία φορά την έντονη της δυσφορία για την επιμονή της Αστυνομίας Κύπρου να τιμολογήσει τον Δήμο Λεμεσού για την αστυνόμευση της καρναβαλίστικης παρέλασης της 2ας Μαρτίου 2025, με ποσό που ξεπερνά τις €40.000.

Παρά τη δημόσια τοποθέτηση και την επίσημη επιστολή του Προέδρου της Ένωσης και Δημάρχου Λάρνακας, κ. Ανδρέα Βύρα, προς τον Αρχηγό Αστυνομίας, η ηγεσία της Δύναμης όχι μόνο δεν ανακάλεσε το επίμαχο τιμολόγιο, αλλά προχώρησε σε αποστολή επιστολής προς τον Γενικό Εισαγγελέα, αναζητώντας νομική κάλυψη για τη διεκδίκηση του συγκεκριμένου ποσού. Η Ένωση Δήμων εκφράζει την έκπληξή της για την τροπή που λαμβάνει το ζήτημα, καθώς πρόκειται για μια πρωτοφανή και επικίνδυνη ενέργεια που απειλεί να δημιουργήσει θεσμικό προηγούμενο. Η προστασία της δημόσιας ασφάλειας αποτελεί συνταγματική υποχρέωση του Κράτους και δεν μπορεί να τίθεται υπό την προϋπόθεση της πληρωμής από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Η διαχρονική συνεργασία των Δήμων με την Αστυνομία Κύπρου στηρίζεται στην κοινή επιδίωξη διασφάλισης της τάξης και της ασφάλειας σε δημόσιες εκδηλώσεις, χωρίς οικονομικές επιβαρύνσεις. Οποιαδήποτε απόπειρα εμπορευματοποίησης αυτής της συνεργασίας υπονομεύει τις βασικές αρχές της δημοκρατικής λειτουργίας και εγείρει σοβαρά ερωτήματα για την ίση μεταχείριση όλων των πολιτών. Η  Ένωση Δήμων Κύπρου, ζητά την  άμεση ανάκληση του τιμολογίου, στηρίζει πλήρως την απόφαση του Δήμου Λεμεσού να μην καταβάλει το ποσό και καλεί το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης να τοποθετηθεί επίσημα επί του θέματος.

Η Ένωση διατηρεί το δικαίωμα να προβεί σε περαιτέρω ενέργειες αν η κατάσταση δεν αποκατασταθεί άμεσα. Επαναλαμβάνουμε με σαφήνεια: ότι η δημόσια ασφάλεια δεν αποτελεί ανταποδοτική υπηρεσία, είναι θεμελιώδης υποχρέωση του Κράτους απέναντι στους πολίτες του.

Ένωση Δήμων Κύπρου
26 Μαρτίου 2025

 

Σαφή στοιχεία και επιχειρήματα κατέθεσε η Ένωση Δήμων ενώπιον της Βουλής

Η οικονομική βιωσιμότητα των Δήμων βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο μετά την εφαρμογή της Μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αντί να λειτουργήσει ως μοχλός εκσυγχρονισμού και ενίσχυσης της αυτοδιοίκησης στη βάση της διοικητικής και οικονομικής αυτονομίας, όπως είχε τεθεί ως στόχος, η μεταρρύθμιση έχει μετατραπεί σε τροχοπέδη λόγω της ελλιπούς και αυθαίρετης χρηματοδότησής της.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην Επιτροπή Εσωτερικών της Βουλής, ο πρόεδρος της Ένωσης Δήμων Ανδρέας Βύρας παρουσίασε τεκμηριωμένα στοιχεία, υποδεικνύοντας τη δραματική οικονομική κατάσταση των Δήμων και την επιτακτική ανάγκη άμεσων μέτρων από την Κυβέρνηση. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν ότι η κρατική χορηγία των 117 εκατομμυρίων ευρώ, η οποία καθορίστηκε νομοθετικά το 2022, είναι πλέον τραγικά ανεπαρκής, καθώς:

1. Καθορίστηκε χωρίς τεχνοοικονομική μελέτη: Η χρηματοδότηση αυτή αγνοεί τις πραγματικές ανάγκες των Δήμων, τις νέες αρμοδιότητες που ανέλαβαν, καθώς και τις ραγδαίες οικονομικές εξελίξεις. Η μελέτη που προηγήθηκε της μεταρρύθμισης βασίστηκε σε ένα μοντέλο με λιγότερους Δήμους και χωρίς τη μεταφορά της αρμοδιότητας αδειοδότησης στους Επαρχιακούς Οργανισμούς. Επιπλέον, δεν προέβλεψε την ενσωμάτωση 63 κοινοτήτων στους Δήμους, γεγονός που αύξησε σημαντικά τα λειτουργικά τους έξοδα.
2. Παρέμεινε σταθερή από το 2022: Παρά τις διαρκείς αυξήσεις του πληθωρισμού, την αύξηση του κόστους ζωής και την ανάθεση πρόσθετων ευθυνών στους Δήμους, η κρατική χρηματοδότηση δεν προσαρμόστηκε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η μεταφορά της συντήρησης του οδικού δικτύου στους Δήμους, με μόλις 3 εκατομμύρια ευρώ ετησίως – ένα ποσό που δεν καλύπτει ούτε κατ’ ελάχιστον τις πραγματικές ανάγκες.
3. Δεν συμπεριέλαβε την ενσωμάτωση 63 κοινοτήτων στους Δήμους: Οι Δήμοι κλήθηκαν να απορροφήσουν τις διοικητικές και λειτουργικές ανάγκες αυτών των κοινοτήτων, χωρίς όμως την αντίστοιχη μεταφορά των κρατικών χορηγιών που λάμβαναν προηγουμένως, δημιουργώντας ένα νέο οικονομικό βάρος.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση σε οικονομικό αδιέξοδο – Απαιτούνται άμεσες λύσεις

Είναι αδιανόητο να συνεχίζουμε με ένα χρηματοδοτικό μοντέλο που παραβλέπει τις βασικές αρχές οικονομικής λογικής και αντίκειται στις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Χάρτας Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η κρατική χορηγία δεν μπορεί να είναι ένα στατικό ποσό, αποκομμένο από την οικονομική πραγματικότητα. Πρέπει να συνδέεται άμεσα με την πορεία της οικονομίας και να αποτελεί ποσοστό του κρατικού προϋπολογισμού, προσαρμοζόμενο στις εξελίξεις μέσω ενός αντικειμενικού μηχανισμού που θα λαμβάνει υπόψη:

• Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), ως δείκτη της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας της χώρας.
• Τους δείκτες πληθωρισμού, ώστε να διασφαλίζεται η διατήρηση της αγοραστικής δύναμης των διαθέσιμων πόρων.
• Άλλους κρίσιμους οικονομικούς δείκτες, όπως η ανεργία, το κόστος ενέργειας και οι δημογραφικές αλλαγές.

Μόνο έτσι οι Δήμοι θα αποκτήσουν τους απαραίτητους πόρους για να ανταποκριθούν στις ανάγκες των πολιτών τους, χωρίς να καταφεύγουν σε μέτρα έκτακτης ανάγκης που επιβαρύνουν τους δημότες.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση χρειάζεται αυτοτέλεια και δίκαιη χρηματοδότηση

Η διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των Δήμων δεν είναι προνόμιο, αλλά θεμελιώδης δημοκρατική αρχή. Οι Δήμοι πρέπει να έχουν την ελευθερία να λαμβάνουν αποφάσεις που ανταποκρίνονται στις τοπικές ανάγκες, χωρίς παρεμβάσεις από την κεντρική εξουσία.

Ως εκ τούτου, απαιτούμε άμεσα:

1. Την αναθεώρηση του τρόπου καθορισμού της κρατικής χορηγίας, ώστε να βασίζεται σε οικονομικούς δείκτες και όχι σε αυθαίρετες σταθερές τιμές.
2. Την ενίσχυση της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας των Δήμων, με δυνατότητα καθορισμού της φορολογικής τους πολιτικής και ευέλικτης διαχείρισης των πόρων τους.
3. Τη διασφάλιση της πλήρους χρηματοδότησης για τις αρμοδιότητες που έχουν μεταφερθεί στους Δήμους, βάσει ρεαλιστικής κοστολόγησης και όχι αποσπασματικών αποφάσεων.
4. Την άμεση ανταπόκριση της Κυβέρνησης και της Βουλής των Αντιπροσώπων, ώστε να σταματήσει η οικονομική ασφυξία των Δήμων, που απειλεί όχι μόνο τη λειτουργία τους αλλά και τη δημοκρατική τους υπόσταση.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να λειτουργεί υπό συνθήκες οικονομικού στραγγαλισμού, αφού αυτό έχει άμεση επίδραση στην ποιότητα ζωής του πολίτη. Η αδράνεια και η αδιαφορία δεν είναι πλέον ανεκτές. Καλούμε την Κυβέρνηση να αναλάβει άμεσα δράση και τους πολίτες να στηρίξουν τον αγώνα μας για μια ισχυρή και βιώσιμη Τοπική Αυτοδιοίκηση.

 

Ένωση Δήμων Κύπρου
20 Μαρτίου 2025

Η Ένωση Δήμων εκφράζει τη δυσαρέσκεια της για την ανακοίνωση του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο επιχειρεί ανεπιτυχώς να μεταθέσει τις ευθύνες του όσον αφορά την έγκριση των προϋπολογισμών. Αντί να αναλάβει τις ευθύνες του, προσπαθεί να επιρρίψει το βάρος σε οργανισμούς που έχουν λειτουργήσει εποικοδομητικά και εντός των αρμοδιοτήτων τους.

Η συνεχιζόμενη σιγή ιχθύος από το Υπουργείο Οικονομικών επιτείνει τη δυσαρέσκεια, καθώς κρίσιμα ζητήματα, όπως τα αποθεματικά των δήμων σε σχέση με την κρατική χορηγία, οικονομικές δεσμεύσεις αλλά και το ζήτημα της συντήρησης δρόμων ευθύνης Δημοσίων Έργων, αρμοδιότητα η οποία μεταφέρθηκε στις Τοπικές Αρχές χωρίς να συνοδεύεται από τη μεταφορά των αντίστοιχων κρατικών πόρων, παραμένουν αναπάντητα.

Οι Δήμοι και οι Επαρχιακοί Οργανισμοί δεν θα γίνουν αποδέκτες τέτοιων συμπεριφορών. Από τη Δευτέρα, εάν δεν εγκριθούν οι προϋπολογισμοί, θα προχωρήσουν στην αναστολή πληρωμών, διεκδικώντας επιτέλους ξεκάθαρες και άμεσες λύσεις.

 

 

ΕΝΩΣΗ ΔΗΜΩΝ
13 Μαρτίου 2025