«Όχι» των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών της ΕΕ σε προτεινόμενες αποκοπές στα ταμεία της Πολιτικής Συνοχής και Γεωργίας
Οι τοπικοί και περιφερειακοί ηγέτες προειδοποιούν ότι η Ευρώπη δεν θα επιτύχει ποτέ τους στόχους της κατά τα έτη 2021-27 χωρίς να αυξήσει τους πόρους στο 1,3% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος (ΑΕΕ) της ΕΕ των 27. Υπογραμμίζουν ότι ο μελλοντικός προϋπολογισμός της ΕΕ πρέπει να αυξηθεί για να ανακτήσει τη δύναμη της. Αντιτίθενται στις περικοπές στην πολιτική συνοχής και τη γεωργία της ΕΕ και παροτρύνουν τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να διαθέσουν νέα μέσα για τις πόλεις και τις περιφέρειες να επενδύσουν σε θέσεις εργασίας, δράση για το κλίμα και ολοκλήρωση.
Στις 9 και 10 Οκτωβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών – η συνέλευση των Περιφερειακών και Τοπικών Αντιπροσώπων της ΕΕ – ενέκρινε τη θέση της σχετικά με τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) που ορίζει ανώτατα όρια δαπανών για όλες τις πολιτικές της ΕΕ για το 2021-2027.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του για την «Κατάσταση της Ένωσης: από τη σκοπιά των περιφερειών και των πόλεων», ο πρόεδρος της ΕΕΤΠ, κύριος Karl-Heinz Lambertz, υπογράμμισε ότι η Ευρωπαίοι χρειάζονται έναν φιλόδοξο προϋπολογισμό της ΕΕ που να δίνει στις περιφέρειες και τις πόλεις τα μέσα για την επίτευξη μιας φιλόδοξης Ευρώπης. Αναγνωρίζοντας τους περιορισμούς που υπάρχουν (όπως πχ την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου και τη διαφορά στην ικανότητα για συνεισφορά των κρατών μελών) σημείωσε τη θέση της ΕΕτΠ ότι η υιοθέτηση του προϋπολογισμού επείγει να πραγματοποιηθεί μέχρι τις επόμενες ευρω-εκλογές του 2019 , για να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων στην Ένωση, καθώς η χρονοβόρα εξέλιξη δημιουργεί αβεβαιότητα για το μέλλον και το όραμα της ΕΕ.
Οι Τοπικοί /Περιφερειακοί εκπρόσωποι χαιρέτισαν την προσέγγιση της σχετικής Γνωμοδότησης του σώματος που επικεντρώνεται σε ένα λειτουργικό και αποτελεσματικό νέο ΠΔΠ. Η Γνωμοδότηση εκφράζει έντονα την αντίθεση τους για το γεγονός ότι η πρόταση της Επιτροπής για το νέο ΠΔΠ αποσκοπεί στη μεταφορά χρηματοδότησης από προγράμματα που μοιράζονται μεταξύ των εθνικών, κοινοτικών, και περιφερειακών φορέων (επιμερισμένη διαχείριση) προς προγράμματα και πρωτοβουλίες που θα διαχειρίζεται άμεσα η Επιτροπή. Καλούν επίσης για την έγκαιρη έγκρισή του ώστε τα νέα χρηματοδοτικά προγράμματα να ξεκινήσουν χωρίς καθυστέρηση στις αρχές του 2021.
Παράλληλα με τη γνωμοδότηση για το ΠΔΠ, τα μέλη της ΕΕτΠ υιοθέτησαν 18 Γνωμοδοτήσεις σχετικές με νομοθετικές προτάσεις για θέματα που αφορούν ταμεία όπως αυτά για την Πολιτική συνοχής, το Μεταναστευτικό, το Περιβάλλον και τις κλιματικές αλλαγές, την Έρευνα, καθώς και για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Αρχής Εργασίας.
Σχετικά με το μέλλον του ταμείου για την Πολιτική Συνοχής, και για την αγροτική ανάπτυξη οι τοπικοί και περιφερειακοί ηγέτες ανησυχούν σοβαρά για τις προτεινόμενες σημαντικές περικοπές (περίπου 10% και 28% αντίστοιχα). Θεωρούν ότι ανεπαρκής χρηματοδότηση θα οδηγήσει σε αυξανόμενες ανισότητες σε ολόκληρη την Ευρώπη, ιδιαίτερα στις περιφέρειες που αντιμετωπίζουν δημογραφικές προκλήσεις. Σύμφωνα με την ΕΤΠ, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, θα πληγούν περισσότερο, ενώ παράλληλα τίθεται σε κίνδυνο, η εφαρμογή των Διαρθρωτικών Ταμείων και των Επενδυτικών Ταμείων (τα επιχειρησιακά μέσα της πολιτικής συνοχής).
Όσον αφορά την ειδική πρόταση εδαφικής συνεργασίας, τα μέλη της ΕΕτΠ διαφωνούν με την προτεινόμενη περικοπή. Θεωρούν ότι η αποδυνάμωση ενός δημοφιλούς προγράμματος όπως το INTERREG θα είχε, αρνητικό αντίκτυπο σε μια φάση όπου ο ευρω-σκεπτικισμός βρίσκεται σε άνοδο.
Όσον αφορά τη Μετανάστευση, η ΕΕΤΠ, υιοθέτησε σχετική γνωμοδότηση χαιρετώντας επιφυλακτικά την προτεινόμενη μεταρρύθμιση του Ταμείου Ασύλου και Μετανάστευσης. Αναγνωρίζοντας τη σημασία μιας μεγαλύτερης αποτελεσματικής και συντονισμένης διαχείρισης της μετανάστευσης, οι τοπικοί άρχοντες προειδοποιούν ότι δεν θα πρέπει δοθεί υπερβολική έμφαση στον έλεγχο των συνόρων, (αφού οι προτάσεις προτείνουν ότι το 40% των κονδυλίων να δαπανηθούν για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης) αλλά στο σύστημα ασύλου, τη διαχείριση της νόμιμης μετανάστευσης και τις προσπάθειες για τη βελτίωση της ένταξης.
Η Γνωμοδότηση της ΕΕτΠ για τη Μετανάστευση επικρίνει επίσης τη συνεχιζόμενη περιθωριοποίηση των πόλεων και των περιφερειών, επισημαίνοντας ότι, μολονότι τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ενσωμάτωσης αποτελούν εκ των πραγμάτων ευθύνη των τοπικών και περιφερειακών αρχών, η Επιτροπή δεν απαντά σε επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕτΠ για τη σωστή διαχείριση του ταμείου.
Σε παρέμβαση της κατά τη συζήτηση, η επικεφαλής της Κυπριακής Αντιπροσωπείας στην ΕΕτΠ, κυρία Ελένη Λουκαΐδου, υπογραμμίζοντας ότι το μεταναστευτικό είναι ταυτόχρονα ανθρωπιστικό αλλά και κοινωνικό θέμα, εξέφρασε την ανησυχία της για την αυξητική τάση στον αριθμό των μεταναστών που έρχονται στην Κύπρο δια θαλάσσης ή περνώντας από τη διαχωριστική γραμμή στην υπό κατοχή ευρωπαϊκή χώρα, κατατάσσοντας την Κύπρο πρώτη σε αφίξεις προσφύγων και μεταναστών κατά αναλογία πληθυσμού και δημιουργώντας ένα επιπρόσθετο σοβαρό πρόβλημα. Τόνισε δε ότι χωρίς αλληλεγγύη και μια κοινή μεταναστευτική πολιτική, το τεράστιο αυτό πρόβλημα δεν θα είναι δυνατόν να αντιμετωπισθεί.
Σε γνωμοδοτήσεις σχετικά με το Περιβάλλον, κλίμα και ενέργεια η ΕΕτΠ υπογράμμισε ότι οι προκλήσεις όπως η προστασία του περιβάλλοντος και ο κίνδυνος για την κλιματική αλλαγή δεν αντιμετωπίζονται επαρκώς μέσα από τις πρόνοιες του προτεινόμενου νέου προϋπολογισμού της ΕΕ. Θεωρεί ότι αυτό οφείλεται στις περικοπές που προβλέπονται για την Κοινή Γεωργική Πολιτική, στην ανεπαρκή έμφαση στην ‘προστασία του κλίματος και στην προσαρμογή’, όπως καταγράφονται στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE, καθώς και στο χαμηλό στόχο δαπανών που προτείνονται για τις συνολικές επενδύσεις στις δράσεις για το κλίμα (η ΕΕτΠ ζητά να αντικατασταθεί το προτεινόμενο 25% κατώτατο όριο με ένα πιο φιλόδοξο του ύψους ου 30%).
Όσο αφορά την Έρευνα, η ΕΕτΠ εξέφρασε την ικανοποίησή της για την προτεινόμενη αύξηση των ‘κονδυλίων για έρευνα και καινοτομία’ ύψους 100 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσω του νέου προγράμματος πλαισίου Horizon Europe, αλλά παράλληλα σημείωσε την ανησυχία ότι υπάρχει κίνδυνος να αυξηθούν οι ανισότητες μεταξύ των πόλεων και των περιφερειών που επωφελούνται από το πρόγραμμα, με τις συνέπειες από την προτεινόμενη μείωση των πόρων του Ταμείου Συνοχής.
Παράλληλα η ΕΕτΠ υιοθέτησε σειρά γνωμοδοτήσεων για τρέχοντα θέματα και ευρωπαϊκές πολιτικές, όπως οι πολιτική για τις καθαρές θάλασσες και την στρατηγική για τα πλαστικά σε μια κυκλική οικονομία και τη σχετική οδηγία για τα πλαστικά μίας χρήσης. Τα μέλη της ΕΕτΠ εξέφρασαν ανησυχίες για τις επιπτώσεις του πλαστικού στο περιβάλλον, υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στον οικολογικό σχεδιασμό και την εκτεταμένη ευθύνη του παραγωγού για την καταπολέμηση της πλαστικής ρύπανσης.
Οι Τοπικοί ηγέτες υποστήριξαν επίσης σχέδια για τη μείωση του όγκου των πλαστικών και των καυσίμων που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ στη θάλασσα, τονίζοντας ότι σαφείς κανόνες, συνεπής επιβολή και μέτρια τέλη θα βοηθούσαν τους λιμένες και τα πλοία να διατηρήσουν τη θάλασσα καθαρή. Υπογράμμισε ότι τα σχέδια αυτά θα έχουν θετικές οικονομικές συνέπειες, υποστηρίζοντας ότι οι αλλαγές θα βοηθήσουν τον τουρισμό και την ανάπτυξη μιας κυκλικής οικονομίας.
Σε τοποθέτηση του ο Δήμαρχος Δερύνειας, και μέλος της Κυπριακής Αντιπροσωπείας κ Αντρος Καραγιάννης εστίασε στην ανάγκη εξεύρεσης τρόπων προστασίας των παραλιών από τα αποτσίγαρα και τα πλαστικά καλαμάκια τα οποία καταλήγουν στις θάλασσες. Δήλωσε επίσης με έμφαση ότι η ΕΕ θα πρέπει να σταματήσει την εξαγωγή κακής ποιότητας ανακυκλώσιμων υλικών σε τρίτες χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία γιατί αυτά μολύνουν τους ωκεανούς με αποτέλεσμα να δημιουργούνται “πλαστικοί ωκεανοί ” με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων.
Στη 130η Σύνοδο Ολομέλειας της ΕΕτΠ την Κυπριακή Αντιπροσωπεία αποτέλεσαν: η Επικεφαλής, κα Ελένη Λουκαΐδου, τα μέλη κ. Νίκος Αναστασίου, Δήμαρχος Κάτω Πολεμιδιών, κ Άντρος Καραγιάννης, Δήμαρχος Δερύνειας, κ Λούης Κουμενίδης, Πρόεδρος Κοινοτικού Συμβουλίου Κάτω Λευκάρων και κ Σταύρος Σταυρινίδης , Δημοτικός Σύμβουλος Στροβόλου.
**** Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών είναι ένα από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με εκπροσώπηση από τις περιφερειακές και τοπικές αρχές των χωρών μελών της ΕΕ. Απαρτίζεται από 353 μέλη που κατέχουν τοπικά η περιφερειακά αιρετά αξιώματα. Το σώμα πραγματοποιεί 6 συνόδους ολομέλειας το χρόνο και συνέρχεται σε μικρότερα σχήματα θεματικών επιτροπών που καλύπτουν τους πιο κάτω τομείς: Ιθαγένεια, Διακυβέρνηση, Θεσμικές και Εξωτερικές Υποθέσεις (CIVEX), Φυσικοί Πόροι (NAT), Περιβάλλον, κλιματική αλλαγή, ενέργεια (ENVE), Πολιτική Εδαφικής Συνοχής και του Προϋπολογισμού της ΕΕ (COTER), Οικονομική Πολιτική (ECON), και Κοινωνική Πολιτική, Παιδεία, Απασχόληση, Έρευνα και Πολιτισμός (SEDEC).
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών ενεργεί ως η φωνή των τοπικών και περιφερειακών αρχών της ΕΕ στη διαδικασία χάραξης Ευρωπαϊκών πολιτικών και του νομοθετικού έργου της ΕΕ.
